Պատմաբան Վահան Թոքմաջյանը նշում է, որ յուրաքանչյուր էտապ պատմական ունի իր առանձնահատկությունն ու անցյալին պրոյեկտել պետք չէ։ Սա նոր էտապ է։ Իհարկե , հարյուր տարի առաջ Կարսի հանձնումը մեր խայտառակությունն էր, որովհետև մենք ունեինք ներուժ հաղթելու, սակայն դա չստացվեց ու անհայտ է ինչու, քանզի 1918ին փառահեղ էինք հաղթել։
Իհարկե, չձևավորված դեռ պետականությունը կորսվեց ու միացավ ԽՍՀՄ-ին։ Հիմա մենք երեսունամյա պետություն ունենք ու բանակ ունենք ու նա փառահեղ մարտեր է մղում։ Մենք ունենք պետականության գիտակցում, որը հասցրել է ձևավորվել։ Հենց դրա համար հոկտեմբերի երեսունի Շուշշի գրավումը չպրոյեկտվեց Կարսի գրավմանը, քանզի մենք էլ առաջվանը չէինք։
Բնականաբար , ցավոք, Թուրքիան արդեն շահել է այս կռվում, քանզի ազդեցության տեսանկյունից շատացրել է այն Ադրբեջանում։
Այո, մենք 100տարի առաջ ձախողել ենք, բայց այժմ այդ փորձն չպիտի կիրառենք, որովհետև հաճախ էդպես է լինում ու մոլորության մեջ ենք հայտնվում։
